Çok değerli gençlerimiz, günümüz dünyasında ülkeler arasındaki üstünlük kurma çabaları acımasızca devam etmekte, bu mücadeleler ve savaşlar sırasında milyonlarca insan zorunlu olarak yurtlarından göç etmekte, hayatını kaybetmekte ve yüzbinlerce çocuk kimsesiz kalmaktadır. Yaşadığımız bu yüzyılda dünyamız savaşlar, felaketler, terör ve açlıkla karşı karşıyadır. Bu şartlar altında devletlerarası mücadelenin nihai sonucunu belirleyecek olan başlıca faktör teknolojik gelişmişlik düzeyidir. Ülkemizin bağımsızlığını korumak ve insanımızın refah içinde yaşamasını sağlamak için teknolojik üstünlüğü elde etmemiz şarttır. Bu hedefe ulaşmak için kültürlü, ahlaklı, çalışkan, mesleki bilgi ve becerisi yüksek, vazifesini severek yerine getiren vatansever mühendislere ihtiyaç duyulmaktadır.
Çok değerli üniversite adaylarımız, meslek seçiminde gözetmeniz gereken başlıca unsurlar becerileriniz ve ilgi alanlarınızdır. Becerilerinizle uyuşmayan bir meslekte başarılı olmanız mümkün değildir. Benzer şekilde, sevmediğiniz halde popüler olması sebebiyle ilginizi çeken ve tercih ettiğiniz bir meslekte kısa bir süre dahi çalışabilmeniz mümkün olmayabilir. Bunun sebebi mesleki başarının temelinde, yapılan işe karşı olan yatkınlık ve isteklilik vardır. Özgün fikirlerin ortaya çıkması ve yeni buluşların yapılması için çok çalışmanın yanında bu ikisi şarttır.
Çok değerli üniversite adaylarımız, son yüzyılda ve özellikle son 10 yılda Dünyadaki değişimler hız kazanmaktadır. Binlerce yıldır buzullarla kaplı olan Kuzey Kutbu uluslararası gemi taşımacılığının merkezi haline gelirken, yaratmış olduğu iklim değişikliği ile dünyamızda hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını da bizlere göstermektedir. Teknolojideki gelişmeler ise ezber bozmakta, hayallerin bile ötesinde gerçekleşen değişimlere ve ilerlemelere yol açmaktadır. Otonom sürüş yapan (sürücüsüz) araçlar, insansız hava araçları, insan gibi görünen ve insansı davranışlar sergileyen robotlar, sanal ortamda kullanıcıları için hastane, restoran, uçak bileti gibi randevu ve rezervasyonları planlayan yazılım robotları, telefon ve internet üzerinden gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde çoğu kez muhatap olduğumuz ve problemlerimizi çözen akıllı uygulamalar ve sanal asistanlar gibi teknolojiler yakın gelecekte daha da evirilerek birçok mesleğin ortadan kalkmasına ve birçok yeni meslek dalının ortaya çıkmasına yol açacaktırlar. Gelecek 20 yıl içinde 200’den fazla mesleğin yerini robotlara ve yazılımlara bırakacağı ve aynı şekilde 300’e yakın yeni mesleğin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Üniversite eğitiminizden iş yaşantınızdaki emeklilik döneminize kadar geçecek olan süreyi dikkate alacak olursanız 20 yıl sonra iş yaşantınızın ortalarına bile varmamış olacaksınız. Dolayısıyla mesleklerdeki değişimler sizleri doğrudan etkileyecektir. Bugünün popüler mesleklerinden bir kısmı ve en yüksek puanlarla kazanılan üniversite bölümlerinden bazıları gelecek 10 yıl içinde önemlerini kaybedecekler ve 20 yıl içinde de tamamen yok olacaklardır. Hangi mesleklerin yok olacağından daha önemlisi teknolojideki gelişmelere bağlı olarak hangi mesleklerin öneminin artacağı ve yeni mesleklerin neler olacağıdır. Bu sorunun cevaplarından biri, kuşkusuz yazılım mühendisliğinin gelecek 50 yılın da en parlak meslekleri arasında gösterilmesidir. Bu durum, yazılım mühendisliğine olan ilginin her geçen yıl giderek artmasıyla da örtüşmektedir.
Çok değerli mühendis adaylarımız, yazılım mühendisliği mesleği sadece günümüzün değil geleceğin popüler mesleklerinin en üst sıralarında yer almaktadır. Yazılım mühendisliği “yazılım tasarımı ve mimarisi”, “yazılım testi”, “yazılım güvenliği”, “yazılım proje yönetimi” ve “yazılım kalite güvencesi” başta olmak üzere yazılım ürünlerinin mühendislik disipliniyle geliştirilmesi için ihtiyaç duyulan ana bilim dallarını içerecek şekilde tanımlanmıştır. Günümüzün en popüler konuları arasında yer alan büyük veri, derin öğrenme, derin sinir ağları, görüntü işleme, optimizasyon, makine öğrenme gibi başlıklar altında incelenen yapay zeka tabanlı çalışmalar ise birçok mühendislik bölümünün ders planında yer almaktadır. Haliyle her bir mühendislik kendi mesleki faaliyetleri kapsamındaki problemlerin çözümlenmesinde yapay zekâ tabanlı algoritmaları içeren yazılım araçlarını kullanmaktadır. Yazılım Mühendisliğinin Yapay Zekâ ile olan ilişkisi bundan çok farklıdır. Diğer mühendislikler kendi problemlerini çözmek için yapay zekâ algoritmalarını ve bu algoritmaları içeren araçları kullanırlarken Yazılım mühendisliği ise yapay zekâ algoritmalarını ve bu algoritmaları içeren araçları geliştirmektedir. Üstelik yapay zekâ algoritmalarının yazılım tasarım prensipleri ve tasarım desenleri ile geliştirilmesi sayesinde problemden ve platformdan bağımsız çalışan algoritmalar ve araçlar ortaya çıkmaktadır. Yazılım araçlarına böylesi bir yeteneğin kazandırılması ancak yazılım mühendisliği disiplininin tatbik edilmesiyle mümkün olmaktadır.
Çok değerli mühendis adaylarımız, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Of Teknoloji Fakültesi, Yazılım Mühendisliği Bölümü olarak bu yıl beşinci kez mezun verdik. Mezunlarımız mesleki hayatlarına ilk adımlarını atarlarken dahi ülkemizin en saygın firmalarında işe başlamaktadırlar. Bu yazıyı hazırladığım gün Boyner grubu bünyesinde faaliyet gösteren yazılım şirketinden bir telefon aldım. Telefondaki kişi, mezunumuzun da aralarında bulunduğu yaklaşık 30 kişiyi birkaç basamaktan oluşan bir sınava tabi tuttuklarını ve bu sınavlarda başarılı olan tek kişinin Hande isimli yeni mezunumuz olduğunu tarafıma iletti. Mezunumuz hakkında duyduklarım gurur verici olduğu kadar bölümümüzde verilen eğitimin kalitesini de göstermektedir. Mezunlarımız, Havelsan gibi savunma sanayiinin en önde gelen firmaları yanında Ericsson, Netaş, Sabancı, Koç Dijital, EnerjiSA, Masomo, Sahibinden, Insider gibi yazılım sektörünün önde gelen firmalarında çalışmaktadırlar. Ayrıca sadece mezunlarımız değil, bunun yanında 3. ve 4. sınıflarda okuyan öğrencilerimiz arasında da mesleki hayata adım atanların oranı oldukça yüksektir. Kısacası bölümümüz öğrencilerinin istihdam problemi bulunmamaktadır. Üstelik öğrencilerimizin/mezunlarımızın işe başlama ücretleri asgari ücretin 2 ile 7 katı arasında değişmektedir. Bu durum en başta bölümümüz öğrencilerinin mesleki bilgi ve becerilerinin bir sonucudur. Öğrencilerimizin üçüncü sınıf yaz döneminden itibaren 60 günlük stajları ve dördüncü sınıfın ilk yarıyılı boyunca süren 15 haftalık iş yeri eğitimleri (sadece teknoloji fakülteleri bünyesindeki bölümlerde okuyan öğrencilerin yapabildiği bir eğitim) bulunmaktadır. Staj ve iş yeri eğitimi, doğrudan sahada edinilen yaklaşık 6 aylık bir mesleki tecrübeyi de öğrencilerimize kazandırmaktadır. İşverenler ve stajyer mühendisler 6 ay gibi uzun bir sürede gerek mesleki gerekse de çalışma ortamı davranış ve kültürü açısından birbirlerini yakından tanımaktadırlar. İşyerlerinden bölümümüze ulaşan değerlendirme raporlarında öğrencilerimiz hakkında gurur duyduğumuz ifadelere yer verilmektedir. Birçok firma öğrencilerimizle mezuniyet sonrası çalışma isteklerini tarafımıza da bildirmektedirler. Bu durum aynı zamanda bölümümüzde verilen eğitim kalitesinin de bir göstergesi ve neticesidir. Erasmus değişim programları kapsamında da Avrupa ülkelerinde bir dönem eğitim gören öğrencilerimiz, yazılım sektörünün gereksinimleri doğrultusunda ve başarılı bir şekilde yetişmektedirler. Bunun yanında, son sınıftaki öğrencilerimiz tasarım projesi ve bitirme çalışması dersleri kapsamında gerek mesleki bilgi ve yeteneklerinin artması gerekse de faydalı ürünlere dönüşmesi bakımından önemli projeler gerçekleştirmektedirler. Her yıl TUBİTAK lisans projeleri kapsamında öğrencilerimizin çalışmaları desteklenmektedir. Bu projeler hakkında bilgi almak için bu web sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Çok değerli mühendis adaylarımız Karadeniz Teknik Üniversitesi, Of Teknoloji Fakültesi, Yazılım Mühendisliği Bölümü olarak puanlarımız ve sıralamamız her yıl yükselmektedir. Bunun yanında bölümümüzü tercih eden öğrencilerimizin taban ve tavan puanları arasında sıra dışı bir fark oluştuğu görülmektedir. Bu durumun yansımaları eğitim-öğretim sürecinde de çeşitli şekillerde görülmektedir. Şöyle ki, bölümümüz dersleri gerek teorik olarak gerekse de uygulamalı olarak ciddi bir akademik bilgiye dayanmaktadır. Bu durum analitik düşünmeyi gerektiren ve matematik ve fen bilgisine dayalı derslerde öğrencilerimizin bir kısmının zorlanmalarına neden olmaktadır. Bu duruma özellikle düşük puanla bölümümüze kayıt yaptıran ya da hatalı tercih yapan öğrenciler arasında daha sık rastlanılmaktadır. Bu nedenlerden ötürü puanınızın ve sıralamanızın çok yüksek olması bir kayıp olmayacaktır. Çünkü yazılım mühendisliğinde başarılı olmanın yolu, mesleki eğilimleriniz kadar matematik ve fen bilimlerindeki başarınızdan geçmektedir. Yazılım mühendisliği, A’dan Z’ye bütün meslek dallarında gerçekleştirilen faaliyetlerde katkısına ihtiyaç duyulan bir meslektir. Bunun yanında yazılım mühendisliği ders planı günümüz şartlarına ve sektör ihtiyaçlarına en uygun şekilde cevap verebilecek bir niteliğe sahiptir. Öğrencilerimiz daha ilk sınıflarından itibaren algoritma geliştirmeye başlamakta mezun oluncaya kadar önemli sayı ve nitelikte projeler geliştirmektedirler. Bu projelerini github gibi platformlardan tanıtmakta ve iş başvurularında avantajlı konuma gelmektedirler. Bir başka ifadeyle, Yazılım Mühendisliği mezunlarını diğer bölümlerin mezunlarından farklı kılan başlıca özellikleri sektörün ihtiyaç duyduğu en güncel bilgi ve becerilerle donatılmış olmalarıdır. Bu yönüyle değerlendirilecek olursa, kimi mesleklerde düşüşler görülürken yazılım mühendisliği mesleğinin popülaritesindeki hızlı artış devam edecektir. Yazılım mühendisliği gelecek 10 yılda en çok tercih edilen mesleklerin başında gelecektir.
Başta sizleri yetiştiren ailelerinize ve öğretmenlerimize saygılarımı sunarım. Tercihlerinizin hakkınızda hayırlara vesile olmasını dilerim. Sizleri de aramızda görmek dileğiyle sağlıcakla kalın.
Prof. Dr. Hamdi Tolga KAHRAMAN
Bölüm Başkanı